Tuesday, September 14, 2010

Бодол хайрласан богино түүхүүд

Нэг завь ба хоёр найз

Хоёр хүн далай дотор бяцхан завиар аялжихуй. Нэг нь өөрийн сууж байсан газрынхаа доош нь өрөмдөж эхлэхэд нөгөөх нь сандран, “Хүүе чи, завиа цоолох нь уу? Даруй наадхаа зогсоогтун” хэмээхэд нь “Зүгээр ээ, би зөвхөн өөрийнхөө талыг л өрөмдөж байна” гэсэн гэдэг.

Япон мастер

Японы нэртэй багш дээр нэгэн их сургуулийн профессор хүрэлцэн ирж, цэцэн мэргэн ухаанаас нь суралцах юм болж. Мастер цай аягалж байна гэнэ. Алдарт багштан, эрдэмтэн профессорын урд тавьсан аягыг дүүртэл цай хийсэн боловч ер тоосон шинжгүй байна. Цай аяганаас хальж, гадуур нь асгарч гэнэ. Хэсэг мөч өнгөрсөний дараа өнөөх профессор тэсэлгүй “аяга дүүрчихлээ шүү дээ” гэж гэнэ. Тэгэхэд нь багштан, “чи яг энэ аяга лугаа адил өөрийн үзэл санаа, бодлоор дүүрэн буюу. Чи өөрийнхөө аягыг хоослохоос нааш хэрхэн цэцэн мэргэнийг чамд заах билээ” гэсэн гэдэг.

Хоёр чоно

Америкийн Индиан өвөө ач хүүтэйгээ хүүрнэж сууна. “Миний дотор эгээ л хоёр чоно хоорондоо дайсагналцаж байгаа лугаа адил санагдана. Нэг чоно нь ууртай догшин, үргэлж өшөө авахыг эрэлхийлэх бол харин өнөөх нь энэрэнгүй, өгөөмөр чоно ажгуу”. Энэ үед ач хүү нь “харин хэн нь тэгээд тулаанд ялах юм бэ дээ?” хэмээн асуухад “хэнд нь би их хоол өгнө, тэр нь ялах жамтай ажгуу” гэсэн гэдэг.

Агуу их түймэр ба асар бага ус

Мексикийн Азтек хүмүүс нэгэн домог өгүүлнэ. Тэр нь юу гэвээс тэртээ жил дэлхийг хамарсан их ойн түймэр гарсан юм гэдэг. Хүмүүс хийгээд араатан амьтад түймрээс дайжин зугтаж, амьд гарахыг хичээнэ. Теколотэ хэмээх шар шувуу ч тэдний адил зугтаж явахдаа нэгэн бяцхан шувуу ойр байх гол гал хоёрын хооронд хэдэнтээ нисэхийг ажиглаж гэнэ. Шар шувуу түүн дээр ойртон хартал, Күэтзал хэмээх шувуу уснаас нэг хутган, гал уруу очин нулимж байх юм гэнэ. “Чи чинь галзуурав уу? Чи ингэснээрээ юуг ч өөрчилж чадахгүй гэдгээ мэдэж байна уу? Амьд гарахын тулд үтэр түргэн дутаа!” хэмээн шар шувуу хашгирч гэнэ. Харин жижиг шувуу түр саатан, “Би өөрт байгаа зүйлээ ашиглан, чадах чинээгээрээ юу чадахаа л хийж байна” гэжээ. Энэхүү домог өнөөг хүртэл уламжлагдан ирсэн бөгөөд жижиг шувуу, шар шувуу болон бусад араатан амьтад, хүмүүсийн хүчээр ойн түймрийг унтрааж, газар дэлхийг аюулаас аварсан гэдэг.

Хятад тариачны үлгэр

Эрт урьд цагт хятад тариачин газраа хагалах ганц морьтой байсан юм байж. Нэг өдөр өнөөх нь алдуурч, хол газар давхин одоход хөршүүд нь ихэд өрөвдөхөд өвгөн тариачин “сайн уу муу юу, хэн мэдээ аж” хэмээн өнгөрч.

Долоо хоногийн дараагаар өнөөх морь нь зэрлэг азарга адуу дагуулсаар ирэхэд хөршүүд нь баярлалдан атаархахад өвгөн “сайн уу муу юу, хэн мэдээ аж” хэмээн өнгөрч.

Гэтэл тариачны хүү нэг зэрлэг адууг унан, булгиулж байхдаа шидэгдэж, хөлөө хугалж гэнэ. Хөршүүд нь мөн л шогшролдож эхлэхэд, өвгөн “сайн уу муу юу, хэн мэдээ аж” хэмээн өнгөрч.

Хэдэн долоо хоногийн дараагаар хааны албат цэргүүд тосгонд ирж, эрийн цээнд хүрсэн бүх эрчүүдийг цэрэгт татан авч явахдаа хөлөө хугалсан өнөөх хүүг нь орхиод явжээ. Одоо харин сайн уу муу юу, хэн мэдлээ.

Соломон хааны мэргэн ухаан

Цэцэн цэлмэгээрээ алдартай Соломон хаан дээр хоёр эмэгтэй маргаанаа таслуулахаар иржээ. Хоёул нярай хүүг минийх хэмээн мэтгэлцэнэ. Хэргийг шүүхэд бэрх байсан тул хаан нэгэн арга сэдэж олсон бөгөөд нярай хүүг хоёр хэсэг хуваан, хоёуланд нь өгөх саналаа хэлж гэнэ.

Эхний эмэгтэй хааны хэлсэнийг зөвшөөрөн “хүү минийх ч, тэрнийх ч биш байг. Хэрэв би хүүг авч чадахгүй бол тэгсүгэй” хэмээн уйлан дуугарахад харин хоёр дахь эмэгтэй Соломон хаанаас хүүд гар хүрэхгүй байхыг гуйн “түүнд хүүг өгөгтүн. Хүүгийн амийг авсанаас би үрээ алдсан нь дээр” хэмээжээ. Соломон ч түүнийг хүүгийн эх мөн хэмээн түүнд өгөх тушаал буулгажээ.

0 Сэтгэгдэл:

Сэтгэгдэл бичих

Зэсийн Ханш

  © Blogger template 'Amarjargal' by Mongoltolbo.com 2009

Back to Дээш