Ном уншив

Би ер нь ном уншихдаа жаахан хойргодуу талдаа. Энэ жил ч овоо юм уншийл гэж бодоод байгаа. Өнгөрсөн онд хамгийн сүүлд Кафкагийн “Шүүх ажиллагаа”, Маркезийн “Зуун жилийн ганцаардал” хоёртой зэрэг ноцолдож, эхнийхийг нь дуусгаад, удаахийг нь ядаж англи хэлээр уншмаар оргиод голоос хойшоо явж байгаад орхисон болно. За тэгээд орчуулгийн хэд хэдэн ном унших гэж оролдсон боловч нэг л явдаггүй ээ. Залхуу хүн л ингэж өө сэв хайдаг болов уу. Гэвч бас л эг маг, түг таг хийсэн юмыг уншихад ч хэцүүхэн байх юм даа.

Харин англиар бол Dr. Clotaire Rapaille “The Culture Code” гэдэг номыг яс барьж аваад дуусгасан санагдана. Үүнээс жишээ болгож нэг хэсгийг нь mongolmedee.net дээр тавьсан байгааг энд дараад унших боломжтой.

За тэгж байгаад сая Б. Цэнддоогийн “Соёлын Довтолгоон”-ы хоёр дахь дэвтрийг уншиж дууслаа. Энэ ном нь худалдаанд гараад бараг долоо хоногын дотор худалдаалагдаж дууссан гэдэг юм. Баабарын NEPKO Publishing үүнийг хэвлэсэн бөгөөд хэний арга юм мэдэхгүй, түүнийг хэвлэгдэхээс өмнө “Өдрийн Сонин”-ы бараг дугаар болгон дээр цувралаар нийтэлж байлаа. Энэ нь номын зарагдалтад харин ч эерэгээр нөлөөлж, номын амтыг амталсан хүмүүс гарсан даруйд нь авахад бэлэн байлаа. Бас энэ компани хатуу хавтастай нэг ботиор болон зөөлөн хавтастай, хоёр жижиг боть болгон бас гаргачиж байгаа юм.

Энэ нь бас л нэг маркетингын арга л даа. Баабар ч түүхийн Нүүдэл Суудлаа мөн ийнхүү хэдэн янзаар хэвлэж, бааханг гүйлгэсэн намхан нуруунд баймааргүй янзын гүйлгээ ухаантай хүн. Цөмийн физикч нөхөр сангийн сайд хүртэл байлаа. Харин Америкт бол бүх номны бараг 90 хувь нь хатуу хавтастай (hard cover) эхлээд гардаг. Үнэ нь дунджаар 20-30 доллар, түүнээс дээш үнэтэй номыг худалдан авагчид авах нь цөөн. Тэгээд номын гүйлгээнээс шалтгаалаад хагас жилээс хэдэн жилийн дараагаар зөөлөн хавтастай (paper cover)-гаар хэвлэх бөгөөд үнэ нь 15-20 орчим доллар байна. Энэ нь ихэвчлэн хэмжээгээр багахан бөгөөд ялангуяа аялан явахдаа аваад уншиж байхад илүү тохиромжтой.

Түүнийгээ нэг газар дуусаад орхиод явсан ч харамсах зүйл үгүй. Хэрэв хадгалмаар байвал хатуу хавтастай нь шүүгээнд байлгахад хамаагүй дээр. Манайд бас уншсан номоо орхидог ч юмуу солилцдог кофены газрууд их байвал зүгээр. Эртээд тэр Барилгачдын талбайн урд талын Буддын жижиг сүмийн нэг давхарт нь байх кофены газар бас номын булантай бөгөөд англи, герман хэл дээрх номнуудыг барьцаатайгаар прокаталдаг юм билээ. Уг нь Цэнддоогийн номын талаар бичих гэсэн дэндүү хадуурлаа. Үүнээс урт болвол уншихад ядаргаатай тул ингэсгээд өндөрлөе.